අද ලොව පුරා ප්‍රචලිත සෙන් කතා ඇතුළත් ව ඇති සෙන් දහම හට ගැනීමට අඩිතාලම වැටෙන්නේ... ඉන්දියාවෙන් අන් රටවල් වෙත බුදු දහම ප්‍රචාරය වීමත් සමගයි.

ඉන්දියාවෙන් එහෙම ආ බුදු දහම කාලයේ වෙනස්කම් වලින් යුතුව චීනයේ ආරම්භ වෙමින් වියට්නාමය, කොරියාව හරහා ජපානයට ද සේන්දු උනා. ජපානයේ මේ විදිහට ව්‍යාප්ත වූ බොහෝ සම්ප්‍රදායින් අයත් වූයේ මහායානයටයි. ඒ මහායාන සම්ප්‍රදායන් අතරින් ජපානයේ ඇති ප්‍රකට, එක් දහමක් වන්නේ... මේ සෙන් ය.

සෙන් වචනයේ උත්පත්තිය චීන වචනයක් වන චෑන් (chán) හි ජපන් උච්චාරණ විලාසය ලෙස ඇවිත් ඇති බව කියවෙයි. එය සංස්කෘත ධ්‍යාන වචනයෙන් පැන නැගී ඇත.

සෙන්, මහායාන ඇතුළු ජපාන දහමවල් ගැන අවධානය යොමු කිරීමේදී අපට දැක ගත හැකි වෙනස්කම් කීපයක් තිබේ. ඒ අපි බුදු දහම පිළිපදින ක්‍රමයත්, එහි ඇති ක්‍රමයත් අතරය. කරුණු කීපයක් -

• තමා තුළින් තමාව දැකීම (ආත්මාවබෝධය), විමුක්තිය තමාම සාක්ෂාත් කිරීම

• ප්‍රඥාවට වඩා ලැදි බව

• භාවනාව හා ධර්මය ප්‍රායෝගික ව ක්‍රියාත්මක කිරීම

• ගැළපෙන ගුරුවරයෙක් ඇසුරේ පුරුදු පුහුණුව

• සරල දිවි පෙවෙතක් ගත කිරීම

මෙවැනි කරුණු මත පදනම් වූ  ජීවිතයක් ගෙවන වැඩිමහල් භික්ෂුවක් හා... ආධුනික භික්ෂුවක්, ගෝල භික්ෂුවක් හෝ සමුරායිවරයෙක්... ආදී කිසිවෙක් සමග අතර ඇති වන සංවාදය, කතා බහ සෙන් කතා ලෙස ගැනේ. මේවායේ අර්ථ රසය ඉතා ඉහල තැනක තිබෙන අතර සමහරෙක්ට ආත්මාවබෝධයට මාර්ගයක් හෝ තවෙකෙක්ට හුදු වචන හරඹයක් පමණක්ම වන්නට පුළුවනි. කොහොමින් නමුත් ගුරු හෝ වැඩිමල් භික්ෂුවක්ගේ අදහස් සහිත මේ සෙන් කතා, හුදු කතාවක් පමණ කොට දැකිය නොහැක්කේ ඔවුන්ගේ ජීවන පරිචය ද ඒ තුළ ගැබ්ව ඇති නිසායි.

මේ කතා ඔවුන් ජපන් බසින් 'සතෝරි' (satori) ලෙස හඳුන්වයි. එනම් 'ක්ෂණික අවබෝධය' (sudden awaking) ලෙස සිංහලෙන් ගත හැකියි. බටහිර එක් සම්ප්‍රදායක් වන Brilliant Nonsense (විශිෂ්ට ප්‍රලාප) වලට දා සෙන් කතා බැලිය හැකි බව සමහර විද්වතුන්ගේ මතය වුවත්, විශිෂ්ට ප්‍රලාප ගණයේ ලා පමණක්ම මේවා දැකිය නොහැකි බව කියවීමේ දී අපට පෙනී යයි. මන්ද මේවා යථාර්ථය මතු කරමින් දිග හැරෙනවා මිස යථෝක්ත සන්දර්භ හමුවේ පමණක් උත්කර්ෂවත් වන ඒවා නොවන නිසායි.

කලින් නස්රුදීන්ගෙ පෝස්ට් එකෙත් සඳහන් කළ විදිහට කතා වල හෝ සෙන් වල මූලාශ්‍ර සෙවීමට වඩා මේ කතා සාරය වැදගත් නිසා සෙන් හෝ මහයාන සම්ප්‍රදායේ විස්තර මේ පොස්ටුවට ඇතුළත් කරන්නේ නෑ. ඒ නිසා....

මං බ්ලොග් කියවන්න පටන් ගත් කාලෙ දැකපු 'පාදඩයාගේ අසපුවේ' සෙන් හා ජපන් බුදු දහම ගැන විස්තර එහි විස්තරාත්මක ව සඳහන් කරල තියෙනව. ඇමිණුම් පහලින් දාන්නම්. ඒවත් අනිවාර්යයෙන් ගිහින් බලන්න... හරිම රසවත්.

ලබු කට්ටෙන්අන්කුට්ටෙක් ඇල්ලීම

ජපානයේ බුදු දහම

ජපන් සංස්කෘතියවිදහාපාන වචන - 6 (වබි සහ සබී)

* * * * * *

 

මෙන්න සෙන් කතා PDF එක. 

Read More

 නත්තල් සීය

එක දවසක් තෝමස් අල්වා එඩිසන්, හෙන්රි ෆෝ(ර්)ඩ් සහ හාවේ ෆය(ර්)ස්ටෝන් යන මිතුරන් තිදෙනා ගමනක් අතරතුරේදී පිරවුම් හළකට ගොඩ උනා වාහනයට ඉන්ධන ලබාගන්න. වාහනයෙන් එළියේ හිටි ෆය(ර්)ස්ටෝන් ඉන්ධන ලබා දෙන සේවකයත් එක්ක කතාබහක නිරත උනා. ඒ අතර ඔහු තමා කවුද කියල සේවකයාට හඳුන්වා දුන්න. “එතකොට අර කවුද?” ඔහු රථයේ පිටුපස සිටි එක් අයෙක් පෙන්වමින් ඇහුව. ෆය(ර්)ස්ටෝන් ඒ හෙන්රි ෆෝ(ර්)ඩ් බව සේවකයාට කිව්වා.

යම් නොරිස්සුමකින් සේවකයා රථයේ සිටි අනෙක් පුද්ගලයා කවුද කියාත් ඇහුව. ඒ තෝමස් අල්වා එඩිසන් බව ෆය(ර්)ස්ටෝන් කියා හිටිය. රථයේ ඉදිරිපස සිටි අනෙක් පුද්ගලයාට ඇඟිල්ල දිගු කරමින් සේවකයා “එතකොට මේ නත්තල් සීයා ද” කියා ඇහුව. එහි සිට ඇත්තේ ස්වභාව විද්‍යාඥ ජෝන් බරෝය. සුදු දිග රැවුල නිසා ඔහු මිතුරන් අතර ප්‍රකටව සිටියේ ද නත්තල් සීයා ලෙසයි.

 

හෝ චි මිංගේ අළු

හෝ චි මිංග් සැලකෙන්නේ වියට්නාමයේ නිර්මාතෘවරයා විදිහටයි. මියගිය පසු තමන්ගේ අළු බඳුනක බහා උස් කඳු මුදුන් තුනක භූමදානය කළ යුතු යයි ඔහු කියා තිබේ. “මේ වගේ ආදාහනයක් සනීපාරක්ෂාව පැත්තෙන් විතරක් නෙවෙයි වගා බිම් වලටත් හොඳයි” කියා හෝ චි මිංග් එය පැහැදිලි කර ඇත. (එහෙත් ඔහුගේ කැමැත්තට අනුව අවසන් කටයුතු සිදුව නැති අතර මොස්කව්හි ලෙනින්ගේ සොහොන අනුකරණය කරමින් හෝ චි මිංගේ මළ සිරුරද ස්මාරකයක ඔහුගේ දේහය තන්පත් කර ඇත).

 

මාරි කියුරිගේ අවවාදය

මාධ්‍යවේදියෙකු මාරි කියුරි  සොයා පැමිණෙන විට ඇය බ්‍රිතාන්‍යයේ නිවාඩුවක් ගත කරමින් සිටියෙ. නිවසේ ඉදිරිපස, වෙනදා සිටින ඇඳුමෙන්ම සැරසී සිටි නිසා මාධ්‍යවේදියා සිතුවේ ඇයගේ සේවිකාව තමා මේ ඉන්නෙ කියල.

මාධ්‍යවේදියා - ඔබද ගෙදර බලා ගන්නෙ ?             මාරි කියුරි - ඔව්

මාධ්‍යවේදියා - ඔබේ ස්වාමි දියණිය ගෙදර ඉන්නවද ?       මාරි කියුරි - නැහැ

මාධ්‍යවේදියා - ඇය ඉක්මනට එයිද ?            මාරි කියුරි - නැහැ

එවිට මාධ්‍යවේදියා ඇයගෙන් තම ස්වාමි දියණිය ගැන යමක් කියන්න කියා ඉල්ලා සිටිය.

“කියුරි මැඩම් පත්තර වාර්තාකාරයින්ට ලබා දෙන එකම පණිවිඩය මේකයි. මිනිස්සු ගැන ඒ තරම් කුතුහලයක් ඇතිකර ගන්න එපා. ඒත් මිනිස්සු කියන දේවල් ගැන පරිස්සමින්!”

 

මොලේ චීස් වගේ

හොලිවුඩයේ ගිණිසිළුව.. මැර්ලින් මොන්රෝ ගැනද සඳහන් වන්නේ අසාමාන්‍ය ගති තිබූ තැනැත්තියක් ලෙසයි. Some like it hot (1959) චිත්‍රපටයේ ඇතැම් දර්ශන නැවත නැවත බොහෝ වාරයක් රූපගත කිරීමට සිදුව තිබේ. “කමක් නැහැ. ඔයා දුක් වෙන්න එපා” රූගත කිරීම් වලින් පසු අධ්‍යක්ෂ බිලී ඇය අස්වසන්නට කී විට “දුක් වෙන්න මොනවද?” යනුවෙන් මැර්ලින් අසා ඇත. ඒ වගේම ඇය රූපගත කිරීම් වලට පමා වී එන හැම වාරයකම කියා තිබෙන්නේ “සමාවෙන්න, මට ඔබගේ ස්ටුඩියෝ එක හොයා ගන්න බැරි උනා” යන එකම බොරුවයි. මේ හැසිරීම් නිසා අධ්‍යක්ෂ සමස්ත රූගත කිරීම් අවසානයේ මෙහෙම කියල තියෙනව. “මැරිලින්ගෙ මොළේ හරියට ස්විස් චීස් එකක් වගේ. සිදුරුවලින් පිරිලා..!”

 

සාර්ථක ගැහැණිය

ලැනා ටර්නර් ද ඇයගේ කාලයේ සිටි ප්‍රකට, සුරූපී නිරූපිකාවකි, නිළියකි. සත් වරක් විවාහ වී ඇති ඇය සාර්ථක ගැහැණිය හා විවාහය ගැන මෙහෙම කියා තියෙනව.

“සාර්ථක මිනිසෙක් කියන්නෙ තම බිරිඳට වියදම් කළ හැකි ප්‍රමාණයට වඩා උපයන පුද්ගලයායි. සාර්ථක ගැහැණියක් කියන්නෙ එහෙම පිරිමියෙක් හොයා ගන්න පුළුවන් කෙනයි”

 

වේගවත්ම අවුරුද්ද

ක්ලිෆ් රොබ(ර්)ට්සන් ද ඔහුගේ කාලයේ සිටි දක්ෂ හා ජනප්‍රිය හොලිවුඩ් නළුවෙක්. අධ්‍යක්ෂකවරයෙක් හා නිෂ්පාදකයෙක්. ඒ වාගේම එකල ධනවත්ම නළුවන්ගෙන් ඉහලින්ම සිටි කෙනෙක්. විනෝදාංශය විදිහට පැරණි ගුවන් යානා එක්රැස් කිරීම් කළ ක්ලිෆ්ව  PT 109 (1963) චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතයට එක් වූයේ ජෝන් එෆ්. කෙනඩිගේ ඇරයුමින් බව කියවෙනව. ඒම චිත්‍රපටයේ තේමාව වෙන්නෙත් කෙනඩිගේ හමුදා දිවියේ පැතිකඩ ගැනයි. ඔස්කා සම්මානය ලැබූ පසු ඔහු මෙහෙම කියා තියෙනව.

“නළුවෙකුගෙ ජීවිතේ වේගයෙන්ම ගෙවිල යන වසර තමයි ඔස්ක සම්මානය ලබා ගත් වසර. කොයි තරම් ඉක්මනට ගෙවිල යනවද කිව්වොත් ඊළඟ වසරෙදි සම්මානය ගත්ත කෙනාම අහන්න පුළුවන් ගිය අවුරුද්දෙ ඔස්කා සම්මානය ගත්තෙ කවුද කියල”.

 

මරන්නෙ කාවද

රුසියාව, ස්වීඩනය සමග යුධ වදිමින් සිටි කාලයේ රුසියානු අධිරාජිනී එළිසබෙත් මැතිනිය කොසාක් සෙබළ නායකයට පින්ලන්තයට යන අතරතුරේ රජ මැදුරට ද එන ලෙස දැන්නුව.

“ඔබතුමියගෙ පියරජු මං කීව අවවාදය පිළිගත්තා නම් අද මෙහෙම යුද්ධයක් වෙන්නෙ නැහැ” ඔහු කතාව අතරතුර ඇයට කිව්ව. “ඔබේ උපදෙස උනේ මොකක් ද” රාජිනිය ඇහුව. “හැම ශ්‍රේෂ්ඨ මිනිහෙක්ම මරන්න. සාමාන්‍ය මිනිසුන් රුසියාවට අරන් එන්න” ඔහු තම උපදෙස නැවත මතක් කළා. “ඒත් ඒක මහා සාහසික උපදේශයක් නෙ” අධිරාජිනිය කියා හිටිය.

“මටනම් ඒක එහෙම පේන්නෙ නැහැ. මොකද දැන් වෙන්නෙ ඕකේ අනෙක් පැත්ත” සෙබළ නායකයා කීව.

 

වෙනස

ඉන්දියාවේ බිහි වූ දාර්ශනික සුළු පිරිස අතුරෙන් කෙනෙක් ලෙස ස්වාමි විවේකානන්දව ද හඳුන්වන්න පුළුවන්. තම ජීවිතය දුප්පතුන් වෙනුවෙන් කැප කළ ඔහු අවුරුදු 39ක් වැනි තරුණ වයසේම ගිහි ජීවිතයෙන් ඈත්ව යෝගී ජීවිතයකට හුරු උනා. එහෙම වෙමින් තම මතය අන් අය වෙතද ගෙන ගිය විවේකානන්ද තම අදහස් ප්‍රකාශ කරමින් සිටියදී පිරිසේ එක් අයෙක් තමන් හෙලා දකින්න කටයුතු කරන බව දැක්ක. එතුමා සමග කතාබහක් ඇති වී “ස්වාමී ජී, වඳුරෙකුගෙයි, ශ්‍රමණයෙකුගෙයි අතර වෙනස මොනවගේ ද?” කියා ඔහු අසා සිටිය.

එවිට ස්වාමි විවේකානන්ද මෙහෙම කිව්ව. “ඇත්තෙන්ම ඉතාම සුළු වෙනසයි තියෙන්නෙ. මේ වෙලාවේ ඉන්නෙ එකම මේසෙ දෙපැත්තෙ”

 

වික්ට(ර්) හියුගෝගේ ලියුම

ලේ මිසරාබලලේ (Les misarables) කෘතිය රචනා කළේ ප්‍රංශ නවකතාකරුවෙකු වන වික්ට(ර්) හියුගෝ. සිංහල අනුවාදනය ‘මනුතාපය’ නමින් ප්‍රකාශ කරේ ඇමතිවරයෙකුද වූ ඊරියගොල්ල මහතා. හියුගෝ සාමාන්‍යය ලේඛකයන් මෙන් නොව සිටගෙන තම ලිවීම කළ බව සඳහන් වෙන්නෙ. ඔහු ‘ලේ මිසරාබලලේ’ ලියා ප්‍රකාශන සමාගමට භාර දී ටික කලකින් එහි විකුණුම් තත්ත්වය දැන ගැනීමට ලිපියක් යවා තියෙනව. එහි සඳහන්ව තිබුණේ “?” ප්‍රශ්නාර්ථ ලකුණ පමණයි. ප්‍රකාශකයා හියුගෝට පිළිතුරු ලිපියේ යවා තියෙන්නෙ “!” විස්මයාර්ථ ලකුණ සටහන් කරමින්. ඒ නොසිතූ ලෙස විකුණුමක් පෙන්වන බව අදහස් කරගෙන.

මේ ලිපි දෙක ලොව මෙතෙක් ලියැවුන කෙටිම ලිපි දෙක ලෙස ගිනස් පොතටද ඇතුළත් ව තියෙනව.

 

වයස හොරකම් කරන්න බැහැ

වරක් හංගේරියානු යුද්ධයේ සිටි කර්නල්වරයෙක් සමග නැපෝලියන් කතාබහක යෙදුනා. ඔහු තමා මරිය තෙරේසා හමුදාවේ සේවය කළ බව කියා හිටිය. එවිට නැපෝලියන් “එහෙනම් ඔබේ ජීවිතේ බොහෝ කලක් එයට ගත කරන්න ඇති නේද” කියා ඇහුව. “ඔව්. අවුරුදු හැට හැත්තෑවක් විතර” කර්නල්වරයා පිළිතුරු දුන්නා. “මොනව.. ඔබ මුළු ජීවිත කාලේම ගණන් තියා ගෙන වෙගයි” නැපෝලියන් කුතුහලයෙන් කිව්ව.

“මේ බලන්න මහත්තයා.. මට තියෙන සල්ලි මං ගණන් කරනවා. තියෙන කමිස ගණන් කරනවා. ඉන්න අශ්වයෝ ගණන් කරනවා. ඒත් මම කවදාවත් ජීවිතේ අවුරුදු ගණන ගණන් කරන්නෙ නෑ. මොකද කාටද පුළුවන් ඒක හොරකම් කරන්න” කර්නල්වරයා කියා හිටිය.

ප්‍රංශ අධිරාජ්‍යයා වශයෙන් හැඳින්වෙන නැපෝලියන් බොනපාට් හැඳින්වෙන්නේ විශිෂ්ටතම යුධ සෙනවියෙකු. ඔහුගේ යුද උපක්‍රම අදටත් මිලිටරි පාසල් වල උගන්වන අතර ඔහුගේ නීති සංග්‍රහය, ලිබරල් ප්‍රතිසංස්කරණ ආදිය ගැනද දාර්ශනික පැතිකඩකින් විමසා බලයි. මේ ඔහුගේ ප්‍රකට කියමන් කීපයක්...

• බැහැ යන්න මෝඩයන්ගේ ශබ්ධ මාලාවේ පමණක් සොයා ගත හැකි වචනයකි.

• ඔබ නිතරම එක් සතුරෙක් සමග සටන් නොකළ යුතුයි. එමගින් සිදුවනුයේ ඔබ ඔහුට ඔබගේ යුද උපක්‍රම සියල්ලම ඉගැන්වීමයි.

• සිහසුන යනු වෙල්වට් වලින් ආවරණය කළ බැංකුවකි.

• ඔබට ලොව සාර්ථක පුද්ගලයෙකු වීමට අවශ්‍ය නම් දස වසරකට වරක් ඔබේ උපක්‍රම වෙනස් කරන්න.

• මා විටෙක සිවලෙකි. විටෙක සිංහයෙකි. ආණ්ඩුව පවත්වාගෙන යාමේ ප්‍රමුඛතම රහස නම් ඒ අවශ්‍ය වෙලාවේ අවශ්‍ය පුද්ගලයා වීමයි.

 

ඇරිස්ටෝටල්ගේ කියමන්...

• නීතිය යනු පීඩාවෙන් නිදහස් වීමයි.

• අපි සාමය අපේක්ෂා කරමින් යුද්ධය ඇති කරන්නෝ වෙමු.

• මිනිසා ඔහුගේ උසස්ම තත්ත්වයේදී අන් සියලු ම දෙනාට වඩා උතුම් වුවද නීතියෙන් හා යුක්තියෙන් වෙන් කල විට වඩාත්ම නරකම හා දරුණුම සත්වයා වනුයේ ද මනුෂ්‍යයා ය.

• යමෙකු යහපත් පාලකයෙකු වීමට නම් ඔහු තවකෙකු යටතේ පාලනය විය යුතුය.

• දේශපාලකයන්ට ද නිදහසක් නැත, ඔවුහූ ද දේශපාලනයෙන් තොර යමක් ඉලක්ක කරගෙන සිටිති. බලය, කීර්තිය, හෝ සතුට ඒ අතර වෙයි.

• ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ දී දුප්පතාට වඩා පොහොසතා වඩා බලවත් මක්නිසාද යත් බහුතරය දුප්පත් වන නිසාය.

මිනිසා ස්වභාව ධර්මයෙන්ම දේශපාලන සත්වයෙකි.

 

මා(ර්)ටින් ලූතර්ගේ කියමන්...

• සතුරෙකු මිනිසෙකු කළ හැකි එකම බලවේගය ආදරයයි.

• සහෝදරයන් සේ එකට ජීවත් වීමට අප ඉගෙන ගත යුතුය. එසේ නැතිනම් මෝඩයන් සේ වැනසී යා යුතුය.

• කිසි දිනෙක අමතක කරන්න එපා හිට්ලර් ජර්මනියේ දී කළ සියල්ල නීත්‍යනුකූල බව.

• සෑම විටම.. සම්පූර්ණයෙන්ම වාගේ, ලෝකය ලස්සන කළෝ නිර්මාණශීලී කැපවීම් කළ සුළුතරයෝ ය.

• සැබෑ නායකයෙකු යනු පොදු එකඟත්වයක් සොයන්නෙකු නොව පොදු එකඟතාව නිර්මාණය කරන්නෙකි.

• අප විවිධ නැව් වලින් පැමිණියෙමු. එහෙත් දැන් අප සිටින්නේ එකම බෝට්ටුවකය.

• අවසානයේ දී අපේ මතකයේ ඉතිරි වන්නේ සතුරන්ගේ වචන නොව මිතුරන්ගේ නිශ්ශබ්දතාවයයි.

 

අවසන් වදන්

එඩ්ගා(ර්) ඇලන් පෝ

ලොව පුරා ජනප්‍රිය සාහිත්‍යධරයෙක් වන ඔහු කුඩා කළ සිට අනේක දුක් කරදර විඳි අයෙක්. කුඩා කළ ම මව මිය ගොස් ඇති අතර පසුව පියාද ඔහුව අතැර ගොස් තිබේ. ඇලන් යන නාමය ඇත්තෙක් ඔහුව හදාවඩා ගත් නිසා ඒ නාමයත් තම නමට එක් කරගෙන තිබේ. ප්‍රබන්ධ, කාව්‍ය, කෙටි කතා ආදියෙන් සාහිත්‍යයට සේවය කළ එඩ්ගා(ර්) ඇලන් පෝ ගේ අවසන් වදන ලෙස සැලකෙන්නේ...

“Lord help my poor soul” (දෙවියනි මගේ අසරණ ආත්මයට පිහිට වේවා).

 

ඩයනා ස්පෙන්සර්

වේල්සයේ කුමරිය ලෙසින් හඳුන්වන ඈ ලොවම දන්නෙ ඩයනා යන නමිනි. චාල්ස් කුමරු හා ඇතිකරගෙන තිබූ රාජකීය විවාහය නවතා ඈ තනිකඩ දිවියක් ගත කළ අතර ඩොඩී අල්ෆයිඩ් නම් පෙම්වතා සමග යමින් සිටි සුපිරි වාහනය ලක් වූ අනතුරින් දෙදෙනාම මිය ගියහ. සමාජ සේවිකාවක් ලෙසත්, මානව හිතවාදිනියක් ලෙසත් නම් දරා හිටි ඩයනාගේ අවසන් වදන ලෙස සැලකෙන්නේ...

“My god.. What’s happen?” (දෙවියනේ මොකක්ද වුණේ?)

 

විලියම් ශේක්ෂ්පියර්

ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍යයේ නියමුවා විදිහට හඳුන්වන ශේක්ෂ්පියර් කවියා, මහා නාට්‍ය 38ක්, සොනෙටා 154ක් ඇතුළු විශාල නිර්මාණ ප්‍රමාණයක් කළ බව කියවේ. ශේක්ෂ්පියර් 18 දී පමණ විවාහ වී ඇති අතර පෞද්ගලික තොරතුරු වැඩිය ලෝකයට විවෘත වී නැති තරම්ය. ඒ වාගේම ඔහුගේ යයි සඳහන් නිර්මාණ ඔහුගේම දැයි පවා මතභේද තිබේ. නමුත් ඔහුව වන්දනාමාන කළ අය ඒ යුගයේ සිටි බව කියවේ. අද ඔහුගේ නිර්මාණ දාර්ශනික අර්ථයකින් ලෝකයා විමසන අතර මහා නාට්‍යවේදියා ලෙසඳ හඳුනා ගැනේ. ඒ ඔතෙලෝ, මක්බෙත්, හැම්ලට් ආදී නිර්මාණ අදටත් විවිධ රටරටවල් වල වේදිකාගත කරමිනි. ශේක්ෂ්පියර් අවසන් වදන ලෙස සැලකෙන්නේ...

“සියල්ලන්ටම ආදරය කරන්න. කිහිප දෙනෙක් පමණක් විශ්වාස කරන්න”

 

බීතෝවන්

ලුඩ්විග් වෑන් බීතෝවන් ජර්මන් ජාතික මහා සංගීතවේදියා. ඔහුගේ සංගීත හැකියාව මුළු ලොව පුරාම ප්‍රසිද්ධ වුණත් ජීවිත කතාව ඒ තරම් ප්‍රසිද්ධ නැත. බීතෝවන්ගේ හැකියාව මෙන්ම ගතිගුණද අසාමාන්‍ය බව ජීවිත කතාව අධ්‍යනයේ දී පෙනී යයි. දොර ජනේල වසා දමා තිබූ විට හරින්නටත්, හැර දමා තිබූ විට ඒවා වසන්නටත් ඔහු ගෝරනාඩු කළ බව පැවසේ. ඒ වගේම අධික මත්පැන් පානයටත් හුරු ව සිටි අතර ඒ නිසා හටගත් අක්මා රෝගයෙන් මරණය තවතවත් ළඟ කරගත් කෙනෙකි. රෝගය උත්සන්නව හා කන් ඇසීම නැති වූ කාලයේ ද සංගීත කටයුතු එකසේ කරගෙන ගිය බවත් 1827 වසරේ දී මිය ගිය බව සඳහන් වේ. බීතෝවන්ගේ අවසන් වදන් කීපයක් හමුවේ. (හරි එක කුමක්දැයි ස්ථීර නැත)

• It's a shame, a shame — too late!" ("Schade, schade, zu spät!" in German). ("එය ලැජ්ජාවකි, ලැජ්ජාවකි - ප්‍රමාද වැඩියි!")

• මට දිවය ලෝකෙදි ඇහේවි...

• මම ස්වර කීපයකට වඩා ලියා නැහැ වගේ හිතෙනවා. මා කළ දෙයක් නැති හැඩයි...

 

මෝසා(ර්)ට්

සම්භාව්‍ය සංගීතයේ ප්‍රබලෙක් වන මෝසා(ර්)ට් පියානෝ, ඔපෙරා, ප්‍රසාංගික නිර්මාණ ආදී 600 කට අධික නිර්මාණ ප්‍රමාණයක් කළ බව වාර්තා වේ. බීතෝවන්ගේ මුල් නිර්මාණවලට ආභාෂයක් මෝසා(ර්)ට්ගෙන් ලැබුණු බවද කියවේ. කෙටි ජීවිතයක් ගත කළ මෝසා(ර්)ට් තරුණ අවදියේම (අවුරුදු 35) මරණයට පත්ව ඇත.

“The taste of death is upon my lips.. I feel something that is not of this earth” (මරණයේ මිහිර දැන් මගේ දෙතොල් මත.. මෙලොවෙන් පරිබාහිර යමක් මට දැනෙනවා)

 

බ(ර්)නාඩ් ෂෝ

ප්‍රශස්ත නාට්‍යකරුවන් අතුරින් කෙනකේ ලෙස ප්‍රචලිත මොහු සංගීතයට, සාහිත්‍යයට ද දස්කම් දක්වා තිබේ. ඒ වාගේම ලන්ඩන් ආර්ථික විශ්ව විද්‍යාලය බිහි කිරීමේ පුරෝගාමියෙක් ද වේ. 1925 දී බ(ර්)නාඩ් ෂෝ සාහිත්‍ය සඳහා වූ නොබෙල් ත්‍යාගය ලබා ගන්නට පවා වාසනාවන්ත විය. ඔහු මිය ගොස් ඇත්තේ ගෙවත්තේ සිටිය දීයි.

“I want to sleep..” (මට නිදා ගැනීමට අවශ්‍යයි..)

Read More

 

මේ සාහිත්‍යය මාසය නිසාත් විවිධ පොත් ප්‍රදර්ශන, සම්මන්ත්‍රණ ආදිය පැවැත්වෙන නිසාත් ඒ සම්බන්ධව අල්ලලා ලියා තිබූ ලිපියක් post එක විදිහට දාන්න හිතුව.

මේ පුද්ගල සංවර්ධන දේශක කැලුම් වැලිගම මහතා විසින් පුවත්පතක පල කළ ලිපියකි

 * * * * *

අපේ ජීවිතය පුදුමාකාර විස්මයක්. ඊළඟ මොහොතේ කුමක් වෙයිද කියල අපි කාටවත් හිතා ගන්න බැහැ. එහෙත් ජීවිතයේ සෑම ඊළඟ මොහොතක්ම විස්මිත මොහොතක් බව මතක තියා ගන්න. එසේම එය විශ්වාස කරන්න. ඔබ එහෙම විශ්වාස කළොත් පමණයි සෑම අසීරු තත්ත්වයක් තුළම වාසනාවන්ත අවස්ථාවක් සැඟවිලා තියෙන්නෙ. මේක බ්‍රසීලයේ සිදුවුණ අපූරු දෙයක්. බ්‍රසීලයේ බන්ධනාගාරයක සිද්ධ වුණ ඇත්ත කතාවක්. බන්ධනාගාරවල සිරකරුවන් වැඩියෙන් සිටීම අදටත් අපේ රටෙත් තියෙන ගැටළුවක්. මේ ගැටළුව විසදන්න බ්‍රසීල රජය ගත්ත ක්‍රියාමාර්ග නිසා සිරකරුවන්ගේ ජීවිත සැබවින්ම වෙනස් වුණා. අපි මුලින්ම ඒම කතාව වෙතට අවධානය යොමු කරමු.

සැබවින්ම සිරකරුවන් එක් කුටියක වැඩි වීම නිසා ඔවුන් වැඩිපුර දේවල් කතා කරන්න පටන් ගත්තා. මෙම කතා බොහොමයක් නතර වෙන්නෙ අන්තිමේට ලොකු ගැටුමකින්. බොහෝ වෙලාවට එක්කෙනෙක් දෙන්නෙක් අනිත් කෙනාගේ අතක් පයක් කැඩෙන්න ගහනවා. දිගින් දිගටම වර්ධනය වෙන මෙම ගැටළුව නිසා බන්ධනාගාර පරිපාලනය සිරකරුවන් පැත්තකට කරලා නිශ්ශබ්දව තියන්න පුළුවන් ක්‍රමයක් ගැන හිතන්න පටන් ගත්තා. ඊට විසඳුම ලෙස සිරකරුවන් පොත් කියවන්න යොමු කිරීම, මේ ප්‍රශ්න විසඳන්න තියෙන හොඳම විසඳුම බව ඔවුන් වටහා ගත්තා. එහෙත් බොහෝ දෙනෙක් පොත් කියවන්න අකමැතියි. අදටත් රූපවාහිනිය නැරඹීමට වඩා පොත් කියවීම තුළ කෙනෙකුගේ සිත සහ කය කියන දෙකටම වාසිසහගත දේවල් සිද්ධ වුණත්, රූප පෙට්ටිය අමතක කරලා ඔලුවට මෝල බද්ධ කරන පොත්වල සුවඳ හමන පිටු අතරේ සැරිසරන්න බොහෝ දෙනෙක් අකමැතියි. නමුත් රූපවාහිනියේ සහ අන්තර්ජාලයේ ම එල්ලිලා ඉන්නවාට වඩා පොත් කියවීම ඉතා හොඳ පුරුද්දක් බව පොත් නොකියවන අය පවා පිළිගන්නවා. කෙසේ වෙතත් දරුණු සිරකරුවන් තුළ පොත් කියවීමේ පුරුද්ද ඇති කරලා ඔවුන් සන්සුන් කිරීම හිතන තරම් ලෙහෙසි දෙයක් නෙවෙයි.

ජීවිතය ක්‍රියාත්මක වෙන්නෙ අපේ පුරුදු මතයි. එම නිසා පොත් කියවීම සිරකරුවන් අතර පුරුද්දක් බවට පත් කරන්න නම් ඔවුන්ට ප්‍රතිලාභයක් ලබා දිය යුතුයි යන  තීරණයේ පරිපාලනය හිටියා. කිසියම් සිරකරුවෙක් පොතක් කියවා අවසාන කළොත් ඔහුගේ සිර දඬුවමින් දින හතරක් නිදහසක් ලැබෙනවා. මෙම වැඩසටහන ඔවුන් නම් කළේ “කියවීම තුලින් නිදහස් වීම” (Redemption through reading) වශයෙන්. එහෙත් සිරකරුවන්ට වසරකට කියවන්න ඉඩ දුන්නේ පොත් දොළහක් පමණයි. එසේම එක් පොතක් කියවා අවසානයේ එම පොත පිළිබඳව කෙටි අදහසක් සිරකරුවා ලියා භාරදිය යුතුයි. වසරකට පොත් දොළහක උපරිමයක් නිසා හිතු මනාපයට පොත් ගොඩක් කියවලා දින නිදහස් කරගන්න සිරකරුවාට බැහැ. කෙසේ වෙතත් පොත් දොළහක් වරසක් තුළ කියවූ සිරකරුවෙක්ට සති 6ක් තමාගේ සිර දඬුවමින් නිදහස් වෙනවා. කටුක සිපිරිගෙදර දිවියෙන් විනාඩියකට කලින් හෝ ඉවත් වෙනවා කියන එකම ලොකු සහනයක් නිසා සිරකරුවාට මෙහි කිසියම් වාසියක් තියෙනවා. සිරකරුවන්ට අවශ්‍ය පොත් නිර්දේශ කළේ කියවීම ගැන අවබෝධයක් තියෙන කමිටුවකින්. සාහිත්‍ය, දර්ශනය සහ විද්‍යාව වැනි විෂයන්ට අදාළ හොඳ පොත් ගොඩක් තිබුණා. මොනවා හරි පොත් ගොඩකින් බන්ධනාගාර පුස්තකාලය පිරවීම ඔවුන්ගේ අරමුණ වුනේ නැහැ. සැබවින්ම බ්‍රසීලයේ දරුණුම සිරගෙදරක් තුළ ඉතා නිහඬව සිද්ධ වුන මෙම කටයුත්ත නිසා කාලයක් යද්දී එම සිරගෙදර ගැටුම් අඩු වුණා. මන්දයත් බොහෝ සිරකරුවන් නිදහසේ පොත් කියවන්න පටන් ගත්තා. සමහරු තවත් සිරකරුවන් සමග පොත් ගැන කතා කරන්න පටන් ගත්තා. ඉතා හොඳ පරිසරයක් බිහි උනා.

අරවින් ජේම්ස් (Erwin James) කියන්නෙත් මේ සිරගෙදර හිටිය සිරකරුවෙක්. ඔහු මිනීමැරුම් චෝදනාවකට වරදකරුවෙක්. වසර 20කත හිරේ ගිය දරුණු මිනිසෙක්. කෙසේ වෙතත් හිරගෙදර ඉන්න කාලේ පොත් කියවීමේ ක්‍රියාවලිය ඔස්සේ ඔහුගේ සිරදඬුවමින් සැලකිය යුතු කාලයකට කලින් සිරගෙදරින් පිටවෙන්න ඔහුට හැකියාව ලැබුණා. එහෙත් අරවින් ජේම්ස්ගේ ජීවිතය සිරගෙදරින් එළියට ආවට පස්සේ නැවතුණේ හිතාගන්නත් බැරි තැනකින්. වසර 20කත පසුව ඔහුට ‘ද ගාර්ඩියන්’ පුවත්පතට ලියන්න අවස්ථාවක් ලැබෙනවා. ඔහු සිරගෙදර සිට කියවපු පොත් ඔස්සේ ඔහුට ලියන්න කියන්න නිර්මාණාත්මක අදහස් ගලාගෙන ආවා. ද ගාර්ඩියන් පුවත්පතට ඔහු ලියපු දේවල් ජනප්‍රිය වුණා. අවසානයේ ඔහු නිව්යෝර්ක් ටයිම්ස් ලැයිස්තුවට ඇතුළත් වුණ වැඩිම අලෙවියක් සහිත කෘති දෙකක් රචනා කළ ලේඛකයෙක් ද වුණා. අරවින්ගේ ජීවිතය මේ තරම් වෙනස් වුණේ සිපිරිගෙදරදී ඔහු කියවූ පොත් නිසා බව ඔහු අද කියනවා. ගෙදරට දවසකට කලින් හෝ යන්න අවශ්‍ය නිසා පොත් කියවන්න පටන් ගත්ත ඔහු පසුව පොත් ඉතා ආශාවෙන් කියවන්න වුණා. “මම සිරගෙදර ඉඳිද්දී කියවපු පොත් මාව කලින් සිරෙන් නිදහස් කළා පමණක් නෙවෙයි, මගේ සිරවුණ සිතත් නිදහස් කළා” ඔහු පවසනවා. පොත් නොකියවපු අර්වින් පොත් කියවන්න පටන් ගත්ත නිසා ඔහුට ජීවිතය දෙස වඩා විවෘතව සහ උපේක්ෂාවෙන් බලන්න හැකියාව ලැබුණා. අපි ඒ ඉදිරිපත් කළේ ඒම සිරගෙදර හිටිය එක් සිරකරුවෙක්ගේ කතාවක් පමණයි. පොත් කියවීම ඔස්සේ තවත් බොහෝ සිරකරුවන් ජීවිතය වෙනස් කර ගත්ත අතුරු කතා ගොඩක් ඇති.

“කියවීම මිනිසා සම්පූර්ණ කරයි” කියලා ඔබ දන්නවා. එහෙත් කියවීමේ පුරුද්ද පවතින්නේ ඉතාම සුළු ප්‍රමාණයකට පමණයි. එහෙත් තාක්ෂණය කෙතරම් දියුණු වුණත් තවමත් යුරෝපීය ජාතිකයින් පොත විසිකරලා ජංගම දුරකථනය අතට අරගෙන නැහැ. විශේෂයෙන් පොත් කියවීමේ පුරුද්ද ක්‍රමානුකූලව දරුවන් තුළ රෝපණය කළ යුතු පුරුද්දක් නිසා මේ සම්බන්ධව මව්පියන්ට කළ හැකි දේ බොහොමයි. ඔහේ දරුවාට මොකක් හරි පොතක් කියවන්න දෙනවා වෙනුවට දරුවා කියවීමේ රසයට හුරු කරන කෘති සොයා දීම මව්පියන්ගේ වගකීමක්. මා පහුගිය කාලයේදී ලංකාවේ විවිධ ප්‍රදේශ රැසකට ගියා. එය කෙටියෙන්ම යාපනයේ සිට වැලිගම දක්වා. ලංකාවේ බොහෝ නගරවල පොත් අලෙවිසැල් (bookshop) දකින්න පුළුවන් වුණා. එහෙත් මේ බොහෝ සාප්පුවල දකින්න තිබුණේ අභ්‍යාස පොත් සහ පත්තර මිසක නවකතා හෝ කෙටිකතා හෝ පර්යේෂණ කෘතීන් නොවෙයි. දරුවන් අභ්‍යාස පොත් කියවීම වෙතම කුඩා කල සිටම හුරු කරන නිසා පාසල් අධ්‍යාපනයෙන් පසුව පොත් කියවන්න බොහෝ දෙනා හිතන්නේ නැහැ. බ්‍රසීලයේ දරුණු සිරගෙදරක ක්‍රියාත්මක වුණ ඉහත සඳහන් කළ පොත් කියවීමේ වැඩසටහන වැනි දේවල් ලංකාව තුළ ක්‍රියාත්මක කරන්න උත්සහ දරනවා නම් එය ඉතා වටිනවා. විශේෂයෙන්ම අනෙක් අයටද පරිහරණය කළ හැකි කුඩා පුස්තකාල පවත්වාගෙන යන පිරිස් මට හමුවෙලා තියෙනවා. ඔබත් දන්න හඳුනන කෙනෙක් එහෙම හොඳ දෙයක් කරනවා නම්, අප වෙනුවෙන් ඔහුව හෝ ඇයව තවත් ධෛර්යවත් කරන්න.

ඔබට ඇස් අරගෙන සිහින දකින්නෙක් වෙන්න අවශ්‍යනම්, ඔබ පැහැදිලිවම පොත් කියවීමේ පුරුද්ද ජීවිතය තුළ ආරෝපණය කරගත යුතුයි.

ලෝකයේ තවමත් අවම පිරිවැයකින් වැඩිම දැනුමක් ලබාගත හැකි මාධ්‍ය වන්නේ ද පොත් කියවීමයි. ඒම නිසා එය සාහිත්‍ය මාසයට පමණක් සීමා නොකර සෑම මාසයකටම අනුගත කරගන්න.

“2015 වර්ෂයේදී මගේ අභියෝගය වන්නේ සෑම සති දෙකකට වරක්ම අලුත් පොතක් කියවීමයි. විවිධ සංස්කෘතීන්, විවිධ විශ්වාස, විවිධ මිනිස් හැසිරීම් සහ තාක්ෂණයට අදාළ පොත් කියවන්න මම බලාපොරොත්තු වෙනවා. වසර ආරම්භයේ දී විවිධ ෆේස්බුක් එකමුතු (Group & communities) රැසක් මට අභියෝග රැසක් එවලා තිබුණා. ඔවුන් සියලු දෙනාටම ගොඩක් ස්තූතියි. එහෙත් මම 2015 දී පොත් කියවීමේ අභියෝගය භාර ගත්තා. මම හිතනවා පොත් කියවීම ඔස්සේ ඕනෑම කෙනෙක් තුළ ඇතුළත බුද්ධියක් නිර්මාණය වෙනවා. අද ගොඩක් මාධ්‍යයෙන් මතුපිටින් ඔබට පෙන්වන දේවලට වඩා බොහෝ දේ ඔබට ලබා දෙන්න හොඳ පොත් සමත් වෙනවා. ඒක නිසා මම මේ වසර පොත් කියවන්න වෙන් කරනවා. මම කියවන පොත් පිළිබඳ තොරතුරු year of Books නම් පිටුවට යොමු කරනවා. ඔබට එයින් අදහසක් ගන්න පුළුවන්. ඔබ ඇත්තටම පොත් කියවන්න කැමති නම් විතරක් ඒම පිටුවට කැමැත්ත ප්‍රකාශ කරන්න”. ඒ 2015 ජනවාරි මස 02 දින මාර්ක් සකබර්ග් ඔහුගේ ෆේස්බුක් පිටුවේ යොදා තිබුණ සටහනයි. ඔහු 2015 වසර ආරම්භ කරේ සෑම සති දෙකකට වරක්ම පොතක් කියවීමේ අභියෝගය සමගින්. ෆොර්බ්ස් 2014 වර්ගීකරණයට අනුව මාර්ක් සකබර්ග් ලොව බලවත්ම මිනිසුන්ගේ ලැයිස්තුවේ 22 වැනි තැන ඉන්නවා. එසේම ලොව ලාබාලතම බලවතුන් අතර ඔහු පළමු වැනියා. එපමණක් නොව ලොව ධනවතුන්ගේ ලැයිස්තුවේ ඔහු පසුවන්නේ 16 වැනි ස්ථානයේ. වයස අවුරුදු 30 වෙන්නත් කලින් ලොව බලවත් මෙන්ම ධනවත් පුද්ගලයෙක් වුණ මාර්ක් සකබර්ග්ට තවත් පොත් කියවලා රැස්කරගන්න තියෙන දැනුම මොකක් ද? සෑම සති දෙකකට වරක්ම මොකක් හරි පාටියකට සෙට් වෙන්නේ නැතිව ඔහු පොත් කියවන්න හේතුව මොකක් ද? සැබෑ අධ්‍යාපනය යනු එයයි. එහෙනම් අපි ඇස් ඇරගෙන සිහින දකිමු.

Read More

නස්රුදීන්... නම ඇහුව නැති කෙනෙක් නැති තරම්. ඒ වගේමයි ඔහුගෙ ජීවිතය හා බැඳී කතාත්. සමහර ඒවා බොහොම විචිත්‍රවත්, තවත් ඒවා බොහොම දාර්ශනිකයි සහ සමහර කතා බොහොම විනෝද ජනකයි. නමුත් ඒ සෑම කතාවක් ම එක වාගේ මිහිරි.

ඉතිහාසය විමසා බලද්දී රටවල් කීපයකින්ම නස්රුදීන්ව හමුවෙනව වගේම, ඔහුව තම රටට අයිති කරගන්නත්... රට රටවල් උත්සහ දරල තියෙනව. කොහොම උනත් ඔහු හිටියා ය කියලා පොදු පිළිගැනීම තියෙන්නෙ තුර්කි රටේ. ජීවත් වූ කාලය ලෙස දැක්වෙන්නෙ 1208 – 1284 වගේ කාල පරාසයක්. පෙනෙන්නට තිබෙන හැටියට... රටින් රටට යාමේ දී ඒ රටවල පුද්ගලයන් හා ඔවුන්ගේ කතාද, නස්රුදීන් හා ඔහුගේ කතා වලට මිශ්‍ර වී ඇති හැඩයි. එයින් පසු සියලු කතා, පුද්ගල ස්වරූප නස්රුදීන් යන නාමයට වටා ගොනු වන්නට ඇති. ඊසොප්ගේ උපමා කතා ද, සෙන් දහමේ සෙන් කතාද... ඔහුගේ කතා අතරට එකතු වී ඇති බව පෙනී යාමෙන් මෙය වටහා ගන්න පුළුවන්.

කොහොමින් උනත් වඩා හොඳ මොකක්ද...  කාලයක් සිට මේ පැවත එන වටිනා කතා සමුදාය අපේ ජීවිත කතාවට එකතු කර ගන්නවා ද, නැතිනම් ඉතිහාසය කාල් ගගා ඇත්ත හොයමින් වෙහෙසෙනවා ද?

* * * * * * * *

 

 

බූරුවා පිටේ යෑම

බූරුවා සමග නගරයට යන නස්රුදීන්ගෙන් අශ්වයෙක් පිටේ නැග යන ධනවතෙකු අපහාසයට මෙන් ඇහුව ‘බූරුවෙක් පිටේ යන එක මොන වගේ ද?’ කියල.

‘අශ්වයෙක් පිටේ බූරුවෙක් යනවට වඩා නම් හොඳයි’ නස්රුදීන් ඔහුට උත්තර දුන්න.

 

දවස කවද්ද

නස්රුදීන් වෙළඳාමට වෙනත් ගමකට ගිහින් ඉන්න අතරවාරයේ එහි අයෙක් ඇවිත් ‘අද දවස කවද්ද?’ කියා ඇහුව. වෙළඳාම ගැන පමණක් අවධානයෙන් හිටි නස්රුදීන් ඔහුට මෙහෙම කිව්ව.

‘මං මෙහෙට ආගන්තුකයෙක්, මේ ගමේ කෙනෙක්ගෙන් අහල බලන්න’.

 

රහස

නස්රුදීන්ගේ මිත්‍රයෙක් දවසක් ඔහුගෙන් ඇහුව ‘දිගුකලක් කරදර වලින් තොරව ජීවත් වීමේ රහස මොකක්ද?’ කියල. මිත්‍රයා දෙසට හැරුණු නස්රුදීන් ඔහුට මෙහෙම කිව්ව.

‘පාද උණුසුම්ව තියාගෙන, හිස සිසිල්ව තබා ගන්න. ගැඹුරින් හිතන්න එපා. ඒවගේම සැහැල්ලුවෙන් ජීවත් වෙන්න’.

 

ආදරෙන් බැඳීම

ලස්සන කාන්තාවන් බොහෝ පිරිසක් සමග ආදරයෙන් බැඳුන පුද්ගලයෙක්, තමන්ට ඒ කිසිම කාන්තාවක් කැමති නොවන්නේ ඇයි දැයි නස්රුදීන් ගෙන් විමසුවා.

‘ඔබ අවලස්සන කාන්තාවක් සමග ආදරයෙන් බැඳුනොත් මොකද’ නස්රුදීන් අසා සිටිය.

 

හොඳ කොයි ගමද

දවසක් එක නගරයක සිට අනෙක් නගරයට යමින් සිටි නස්රුදීන් වෙත, එහා නගරයෙන් ආ පුද්ගලයෙක් මුණ ගැහුණ. ‘ඔයා දැන් ඉඳල එන නගරය, කොහොමද?’ ඔහු නස්රුදීන්ගෙන් ඇහුව. නස්රුදීන් එම ප්‍රශ්නය පෙරළා ඔහුගෙන්ම අසා සිටිය. ‘අපෝ ඒ නගරයද, කතා කරලා වැඩක් නැහැ. මිනිස්සු තිරිසන්නු වගේ. හැම තිස්සෙම රණ්ඩු. කිසිම හොඳක් නැහැ’.

‘ආ එහෙමද... මෙහෙත් එහෙම තමයි’ නස්රුදීන් පසුකර ආ නගරය ගැන විස්තර කරා. නැවතත් මදක් දුර යද්දී නස්රුදීන් හට තවත් පුද්ගලයෙක් මුණ ගැහුණ. ඔහුත් අර ප්‍රශ්නයම යොමු කරා. එවිට නස්රුදීන් පෙර සේ ප්‍රශ්නය පෙරළා ඔහුටම යොමු කළා. ‘එහෙ... කියන්න තරම් වරදක් නැහැ. මිනිස්සුත් හොඳයි. සතුටෙන් ඉන්නව’ ඒ ඔහුගේ උත්තරයයි. එය අසා සිටි නස්රුදීන් ඔහුට තම පිළිතුර කියා හිටිය.

‘ආ එහෙමද... මෙහෙත් එහෙම තමයි’.

 

තියෙන සේරෝම පොස්ටුවේ දාන්ට බැරි හන්ද pdf එකකට දැම්ම ගන්ට -

PDF එක (කතා 75ක් තියේ)

Read More

 විශේෂඥ ශල්‍ය වෛද්‍ය සමීර ජානක ජයසිංහ (කළුබෝවිල ශික්ෂණ රෝහල) විසින් පුවත්පතක පල කර තිබූ ලිපියක්.

    ඇයි මටම මෙහෙම වෙන්නෙ !

ඒ අද බොහෝ දෙනෙකුගේ මුව රැව් දෙන්නකි. අද දවසෙ ලෝවැසි බොහෝ දෙනෙකු ඉන්නෙ සතුටින් නොවේ.

බුදුන් දවස මිහිපිට අපායක් බඳු වූ විශාලා මහනුවර තිබුණේ රෝග, භූත, දුර්භික්ෂ යන තුන් බිය පමණි. වර්තමානයේ කොරෝනා බිය, ආර්ථික ගැටලු, අනෙකුත් රෝග, අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේ ගැටලු, සංචරණ සීමා ආදී එකී මෙකී අටෝරාශියක් බිය සහ ගැටලුවලින් ලෝවැසියා පෙළෙමින් සිටී. විසඳුම් ද පෙනෙන තෙක් මානයක නැත. එබැවින් මේ සියල්ලෙන් හෙම්බත් වූ තැන නොයෙකුත් මානසික ගැටලු ය.

“ඇයි මටම මෙහෙම වෙන්නෙ?” කිසිවක් කර කියාගත නොහී අසරණ වූ තැන සිතෙන්නේ එහෙමය. සසර බියකරුය. මගෙ, අපේ යැයි අල්ලා ගන්නා සියල්ල තුළම අවසානයේ රැඳී ඇත්තේ දුක සහ චිත්තපීඩාය. තව තව අල්ලා ගන්නා තරමට, බැඳෙන තරමට තව තව පීඩා වැඩිය. එසේ නම් පිළිතුර අතහැරීමය.

මීටම ගැළපෙන කතා ප්‍රවෘත්තියක් පසුගිය දිනෙක සමාජ මාධ්‍ය තුල දුටුවෙමි. කතානායක ආතර් ඈෂ්ය. ඔහු කවුද...?

ලෝ පාරකට ටෙනිස් ක්‍රීඩකයෙකි. නිකන්ම ටෙනිස් ක්‍රීඩකයෙක් නොවේ. විම්බල්ටන් සහ විවෘත ඇමෙරිකානු ටෙනිස් ශූරතාව දිනාගත් ප්‍රථම සහ එකම කළු ජාතික ඇමෙරිකානු ක්‍රීඩකයා ඈෂ්ය. ටෙනිස් පිටියේ ලෝකයෙන්ම අංක එක ස්ථානය දැරූ මුල්ම කළු ජාතික ඇමෙරිකානුව ඔහුය.

වර්ජිනියාහි උපත ලද ඈෂ්ගේ ළමාවිය ලෝ ප්‍රකට ශ්‍රේෂ්ඨයන් බොහෝ දෙනෙකුට මෙන්ම කටු කොහොලින් ගහනය. මවගේ සෙනෙහස සහ මග පෙන්වීමෙන් හැදී වැඩෙන කුඩා ඈෂ්ගේ ලෝකය උඩු යටිකුරු වන්නේ වයස අවුරුදු හතේ දී හදිසියේ ම මව මිය යාමත් සමගය. අනතුරුව කුඩා ඈෂ්ට දැඩි විනයක් යටතේ පියා සහ සොහොයුරා සමග ජීවත් වනන්නට සිදුවිය. පාසල හමාර වී ගෙදර පැමිණීමට ඈෂ්ට පියා ලබාදී තිබුණේ විනාඩි 12ක කාලයක් පමණි. පාසල් කාලය පුරාවටම මෙය කඩ නොකිරීමට ඔහු වගබලා ගත්තේය. පියාගේ දැඩි විනය ඈෂ්ව හරි පාරේ යවන්නට ඇත. ආතර් ඈෂ්, 1960 සහ 1961 වසරවල ජාතික කනිෂ්ඨ ටෙනිස් ශූරතාව දිනා ගන්නෙ එබැවිනි. ඔහු ලොස් අන්ජල්ස්හි කැලිෆෝනියා සරසවියේ උපාධියක් සඳහා ශිෂ්‍යත්වයක් ලබන්නේද ඉන් අනතුරුවය. ඒ අතරතුරදී 1968 වසරේදී ඔහු සමස්ත ලෝකයම කම්පනයට පත් කරන්නෙ විවෘත ඇමෙරිකානු ටෙනිස් ශූරතාව දිනා ගනිමිනි. ඒ වනවිට මේ ආධුනිකයාව ලෝකය හඳුනාගෙන තිබුණේ නැත.

ආතර් ඈෂ්ගේ ක්‍රීඩා දිවියේ කූටප්‍රාප්තිය වන්නේ 1975 වසරේදී ජිමි කොනර්ස්ව අවසාන වටයේදී පරාජය කරමින් ලෝක විම්බල්ඩන් ශූරතාව දිනා ගැනීමයි. ඉන් අනතුරුව ලෝකයේ අංක එකේ ටෙනිස් ක්‍රීඩකයා ලෙසින් කිරුළු පළඳින ආතර් ඈෂ් අදටත් මෙම දක්ෂතාව දැක්වූ ප්‍රථම සහ එකම පිරිමි කළු ජාතික අමෙරිකානුවාය.

ජීවිතය ජයග්‍රහණවල එකතුවක් පමණක් නොවේ. සාර්ථකත්වය, ජයග්‍රහණ, බිඳවැටීම්, ලෙඩ රෝග මේ සියල්ල කැටි වූ පැකේජයකි. සංසාර චක්‍රය එබඳුය. හොඳ දේ පමණක් ලංකර ගත නොහැකිය.

අඩු වයසින් හදවත් රෝගවලට ගොදුරුව මිය යන පවුල් පසුබිමකට හිමිකම් කියන ආතර් ඈෂ්ට තරුණ කාලයේදීම බයිපාස් සැත්කම් දෙකකට මුහුණ දීමට සිදුවිය. අනතුරුව මොළේ සැත්කමකටද  බඳුන් වන ඔහුට ඒඩ්ස් රෝගය වැළඳී ඇති බව පසුව අනාවරණය විය. ඒ බයිපාස් සැත්කමකදී ලබාදුන් රුධිරය ඔස්සේය. මුලදී මෙය රහසක්ව තබාගෙන පීඩා විඳින ආතර් ඈෂ්, පසුව 1992 දී සිය රහස ලෝකවාසී රසිකයන් සමග බෙදාහදා ගැනීමට තීරණය කළේය. ඉන් වසරට පසුව 1993 දී 49 වියැති ආතර් ඈෂ් මෙලොව හැර යන්නේ භෞතික ජයග්‍රහණයන්ගෙන් පිරුණු මේ ජීවිතයේ නිස්සාරත්වය සහ අනියත බව කියවෙන දහම ගැන සමස්ත ලෝකවාසීන්ටම සිතන්නට යමක් ඉතිරි කරමිනි.

මරණයට පෙර ඔහුගේ රෝගී තත්ත්වය දැනගත් රසිකයන්ගෙන් ලිපි රැසක් ඔහුට ලැබිණි. මේ වගේ නරකම ලෙඩක් හදන්න දෛවය ඇයි ඔබවම තෝරා ගත්තේ...?

ඒ අතර තිබූ එක් ලිපියකින් විමසා තිබිණි. ආතර් ඈෂ් ඊට කදිම පිළිතුරක් ලීවේය.

“මෙරට මිලියන පනහක් විතර ළමයි ටෙනිස් ක්‍රීඩා කරන්න පටන් ගන්නවා. ඉන් මිලියන පහක් පමණ හොඳින් ක්‍රීඩාව ප්‍රගුණ කරනවා. එයින් ලක්ෂ පහක් පමණ වෘත්තීය මට්ටමේ ක්‍රීඩකයින් වෙනවා. පනස් දාහක් විතර සැලකිය යුතු මට්ටමකට එනවා. පන්දාහක් විතර ජාතික තලයට ළඟා වෙනවා. පනහක් විම්බල්ඩන් යනවා. හතර දෙනෙක් අවසන් පූර්ව වටයට මුහුණ දෙනවා. දෙදෙනෙක් අවසාන වටයේ දී හමුවෙනවා. අවසානයේ ජයග්‍රහණය කළ එකම එක්කෙනා වන්නේ මා පමණයි”.

“ඇයි දෛවය මටම විම්බල්ඩන් කිරුළ හිමිකර දුන්නේ...?” එදා මම නො ඇසුවෙමි.

“මේ රෝගය හැදෙන්න ඇයි මාවම තෝරගත්තෙ”. ඉතින් අද මම කෙසේ අසන්නද?

ඡායාරූප - අන්තර්ජාලයෙනි

පුවත්පතේ පළවූ ලිපිය : ZOOM

Read More

 

එකෝමත් එක රටක හිටි රජ කෙනෙක්ට... දවසක් දා දඩයමේ යන්න අදහසක් පහල උනා. මේ රජතුමා ළඟ කාලයක් තිස්සෙ හැදී වැඩුණු වඳුරු මොටෙකුත් හිටිය. ඉතින් රජතුමා මේ දඩයමේ යන වැඩේට ඒ වඳුරු මොටාවත් එකතු කර ගත්තා.

කැලේ ටික දුරක් ආපු රජතුමාට පොඩි තෙහෙට්ටු ගතියක් දැනුණා. එතන තියෙන රූස්ස ගහක් දැකපු හැටියෙම රජතුමා තීරණය කරා ‘මෙතැන ටික වෙලාවක් ගිමන් හරිනව’ කියලා. එහෙම හිතලා රජතුමා වඳුරත් එක්ක ගහ යටට ආව. රූස්ස ගහෙන් ලැබෙන සෙවනයි, මද සුළගින් එන සිසිලයි නිසා රජතුමාට හොඳටෝම නින්ද ගියා. වඳුරාත් තම ස්වාමියට නින්ද ගිහින් තියෙන නිසා ඒ අවටම කැරකි කැරකී උන්න. වැඩි වෙලාවක් මෙහෙම ඉන්න හම්බුනේ නෑ... රජතුමාට. මැස්සෙක් ඇවිත් රජතුමාගෙ සුව නින්දට බාද කරන්න පටන් ගත්ත. මේ වදකාර මැස්සත් එක්ක කිපුණු වඳුර ඌට හොඳ පාඩමක් උගන්නන්නම් කියලා හිතුව.

එහෙම හිතල රජතුමාගේ රාජකීය කඩුව අරං ඌට කුරුමානම් ඇල්ලුවා. ඒත් එක්කම වේගවත් පාරක් මැස්සට එල්ල කළා.

මැස්ස වහාම රජතුමාගේ ඔලුවෙන් පියාඹලා ඈතකට යන්න ගියා. රජතුමාට තම රාජකීය කඩුවෙන්ම අවසන් ගමන් යන්න උනා... ඒ මෝඩ වඳුරෙක්ගෙ ආරක්ෂාව ලැබුව හින්ද.

* * * *

බෂ්ශන්ට විතරද videoවක් අටවන්න පුලුහං පොස්ටුවකට...😂🙈

කනට ගිහි තියන්ටෙයි කියන්නෙ මේ....

Read More

චෙස්. මං තුමා ආසම ක්‍රීඩාවක් තමයි චෙස් කියන්නෙ... සෙල්ලං කරන්න බැරි උනත්. මේක කැරම් වාගේ ලේෂි කෙලියක් නොවන නිසාත්, චෙස් දන්න පරානයකින් ඉගෙන ගන්නවා කියන එකත් මේ කපේදි වෙන වැඩක් නොවන නිසාත්, පොතක් බලාන චෙස් ඉගෙන ගන්න හදනවා කියන්නෙත් ඉතා කම්මැලි හා නීරස වැඩක් නිසාත්... චෙස් සෙල්ලං තාම මං නොදනී. ඒ එක්කම කාලයක් මං තුමා හිතාන හිටියෙ වන්සවත් රටෙන් චෙස් කෙලිය බිහිවුනාය කියල හිට. ඒ වගේම සමහර පිරිසක් අදටත් දන්නෙ සහ දරන්නේ ඒ මතයයි.

චෙස් ක්‍රීඩාවේ මුල්... ඉතිහාසයේ වසර 1500කට ආසන්න කාලයක් තරමට දිවයන බව තමයි කරුණු කාරනා දන්න ඈයො කියන්නෙ.

මේ චෙස් කෙලියෙ මූලාරම්භය විදිහට සටහන් වෙන්නෙ ඉන්දියාවේ කියලා තමයි සොයාගැනීම් වලින් තහවුරු වෙන්නෙ හා බහුතර පිළිගැනීම. ඉන්දියාවේ එදා මේ ක්‍රීඩාව හඳුන්වල තියෙන්නෙ ‘චතුරංගනී’ නමින්. චතුරංගනී කියන්නෙ සතර ඝනයා කියන එකනෙ. ඇත්, ඇස්, රිය, පාබල යන කොටස් හතරකින් යුත් සේනාව තමයි... රජ කෙනෙකුට අයත් චතුරංගනී සේනාව.

මේ ක්‍රීඩාව එදා යුධෝපායන් පුහුණුවන රජ කුමාරවරු ලද පුහුණුවක් විදිහටත් සමහරු හඳුන්වල තියෙනව. කොහොම උනත් එදා චතුරංගනී ක්‍රීඩාව අද තත්වයට ඇවිත් තියෙන්නෙ සමහර වෙනස්කම් සහිතවයි. එදා ඒ සඳහා කැට, දාදු වැනි ඉත්තන් භාවිත උනු බව තමයි දැනගන්නට තියෙන්නෙ. වෙළඳාම් සඳහා රට රටවල් අතර ඇතිවන ගමනාගමනය තුලින් ඉන්දියාවෙන් මේ ක්‍රීඩාව පර්සියාවට ගිය බවත්, අරාබිය පර්සියාව ආක්‍රමණයෙන් මේ ක්‍රීඩාව මුස්ලිම් ලෝකයටත්... පසුව දකුණු යුරෝපයටත් ගිය බව තමයි සඳහන් වෙන්නෙ. ඔහොම ව්‍යාප්ත වෙලා ලෝකේ පුරා මේ ක්‍රීඩාව ඒ රට රටවල්වල හැඩයනට ආදේශ වෙමින් ජනප්‍රිය වෙනවා. ඒ නිසා ක්‍රීඩාවේ විවිධ ප්‍රභේදයන් ඔවුනට ආවේනිකව බිහි වී තියෙනව.... අද චෙස් ලෙස භාවිත වන ලෝක සම්මත තත්වයට එන්නට කලියෙන්.

එදා මෙයට ඉන්දියාවේ බ්‍රහ්ම/හින්දු ආගමෙන් යම් බලපෑම් ඇති වී ඇති බව වාර්තා වෙනවා. ඒ වගේම යුරෝපයේදී ක්‍රිස්තියානි පල්ලි වලින්ද, අරාබියේදි මුස්ලිම් ආගමෙන්ද සම්බාධක ඇතිව තියෙනව. (බොහෝ විට මෙය සූදුවක් ලෙස ආගමික සංස්ථා දකින්නට ඇති නිසා).

10 වන සියවසේ රුසියාවේත් මුළු යුරෝපය පුරාමත් මෙය ව්‍යාප්තව තියෙනව. පසුව යුරෝපයේ මෙය වංශවත් හා උසස් සංස්කෘතිය සමඟ එකතු වු අතර කීර්තිමත් විනෝදාංශයක් ලෙස සැලකුම් ලබා රාජ්‍යය අවධානයද දිනා ගෙන තියෙනව. මුදල් ඔට්ටු හා පරාජයන් දරා ගැනීමට බැරි වීම, අභිමානය බිඳ වැටීම ආදී කාරණාවන් නිසා ප්‍රචණ්ඩත්වයද වර්ධනය විනි. ඒ වගේම ලන්ඩන් හි මරණයන්ද වාර්තාව ඇත.

පසු කාලයේ චෙස් සංගම්, සමාජ බිහිවී වෘත්තීය මට්ටමකට පත්ව තියෙනව. මේ සඳහා භාවිත වුනු නම්, නීතිරීති වෙනස් වෙමින්, තරඟ කරන කාලය වෙනස් වෙමින්, ඉත්තන්ගේ ස්වරූප වෙනස් වෙමින් අද තිබෙන තත්වයට පත්ව ඇත. කාලයත් සමග කොපි හල්, සමාජ කණ්ඩායම් එක්වන තැන්වලටද චෙස් සෙල්ලම් කිරීම එකතුව තියෙනව.

19 වන ශතවර්ෂයේ දෙවන භාගයේ දී, නවීන චෙස් තරඟාවලි ආරම්භ වී ඇති අතර... පළමු නිල ලෝක චෙස් ශූරතාවලිය 1886 දී පවත්වා ඇත.

1997දී ඒ සමයේ චෙස් ශූර ගැරී කැස්පරොව් පරදවා IBM සුපිරි පරිගණකයක් වන Deep Blue ජයග්‍රහණය කළේය. මෙයත් සමග තාක්ෂණය දියුණු පසු යුගයේ පරිගණක ක්‍රීඩාවක් ලෙසද චෙස් අද දක්වා ප්‍රචලිතව ඇත.

මේ චතුරංගනී (චෙස්) සහ ගණිත හැකියාව ගැන තිබෙන ඉතිහාස කතාවකි. මේ කතාවද විවිධ ආකාරයෙන් අපට හමුවේ. නමුත් ගණිතඥ ශේෂා කියා පුද්ගලයෙක් හා එදවස පැවතී රාජ්‍යය ගැන හමුවූ සාක්ෂි ඇත. (දින නම් වලට වඩා වැදගත් ඉතිහාස ප්‍රවෘත්තිය නෙව)

මේ අද තියෙන තැනට පරිවර්තනය වුනු චෙස් ක්‍රීඩාව එදා සොයා ගත්තා යැයි සැලකෙන්නෙ ඉන්දියාවේ අතීත රජ කෙනෙක් දවස හිටි හිටි ශේෂා පණ්ඩිතයන්ය. සමහර කතා වල ඔහු රජුගේ පුරෝහිතව සිටි බවත් සඳහන් වනවා.

ඔහුගේ මේ පාණ්ඩිත්‍යයට, අගනා ක්‍රීඩාවක් බිහි කල නිසා ඇතිවූ සතුට රජුට උවමනා වුනාලු ශේෂා පණ්ඩිතට තෑගීබෝග දී සතුටු කරන්න. රජු ඒ නිසා පණ්ඩිතයන්ට කියා හිටිය කැමති තෑග්ගක් මාගෙන් ඉල්ලා හිටින්නය කියල... වරයක් වගේ. ඒත් බොහොම සරල ජීවිතයක් ගත කළ මේ පණ්ඩිත තෑගී බෝග වලට නොකැමතිව එය ප්‍රතික්ෂේප කර හිටිය. තීරණයක් ආපසු හරවා නොගන්නා නිසා රජවරු... නැවත පණ්ඩිතයන්ට ඒ ඉල්ලීම සලකා බලන්ට වුනා. මගහැර සිටිය නොහැකි මේ අවස්ථාවේ රජතුමාටත් පාඩම් කියා දීමට සිතූ පණ්ඩිතයෝ අමුතු ආකාරයේ ත්‍යාගයක් ඉල්ලා සිටිය.

‘රජතුමනි, මං හැදූ පුවරුවේ පළමු කොටුවට එක ධාන්‍ය ඇටයකුත් දෙවැනි කොටුවට පළමු කොටුව මෙන් දෙගුණයක ධාන්‍ය ඇට ටිකකුත් ලෙස ඇට යොදා... අන්තිම කොටුව වන 64වන කොටුවට ලැබෙනා ධාන්‍ය ඇට ටික විතරක් මට ලබා දෙන්න’. කියා කිව්ව. එහිදී රජතුමා අසා සිටියේ ‘පණ්ඩිත ඔබ මට විහිලු කරනවාද? මෙවන් අවස්ථා ලැබිලත්... ඔබ මගෙන් ධාන්‍ය ඇට ඉල්ලන්නේ ඇයි ’ ද කියා ය. නැවතත් පණ්ඩිත රජුහට දන්වමින් කියා සිටියේ දෙනවා නම් තමාට ඒ ධාන්‍ය ප්‍රමාණය පමණක් ලබා දෙන්න කියාය.

පණ්ඩිතගේ හැටි දන්නා නිසාද කොහිදෝ රජතුමා වහාම මේ සඳහා අවශ්‍ය පිරිස් කැඳවා මේ ධාන්‍ය ඇට ප්‍රමාණය ගනන් කර පණ්ඩිතයන්ට දෙන්නට තබන ලෙස දැනුම් දුනි. අවසානයේ බොහෝ කාලයක් ගතකරමින් රජතුමා වෙත පැමිණි ගණිතඥයින්, සේවකයින් කියා සිටියේ එය නම් කෙසේවත් කරන්නට බැරි බවය.

කේන්ති ගිය රජතුමා ඒ මොකදැයි උස් හඬින් අසා සිටි විට පිරිස කරුණු පැහැදිලි කර සිටි අතර ඒ සියලු දෙනාම පණ්ඩිතගේ ගණිත හැකියාව ගැනද විශ්මිත විය.... සහ පණ්ඩිත ඉදිරියේ මුළු රාජ්‍යයක් බාර රජුට තම වචනය ක්‍රියාත්මක කරගැනීමට බැරි විය.

පළමු කොටුව - ධාන්‍ය ඇට 1යි.

දෙවැනි කොටුව - ධාන්‍ය ඇට 2යි. පළමු කොටුවේ මෙන් දෙගුණයක් 1 X 2 = 2

තෙවැනි කොටුව - ධාන්‍ය ඇට 4යි. දෙවැනි කොටුවේ මෙන් දෙගුණයක් 2 X 2 = 4

             මෙහෙම හදන් ගියහම.....

1, 2, 4, 8, 16, 32, 64, 128, 256, 512, 1024, ….. ලෙස 64 වෙනි කොටුව දක්වා යද්දී එන අගය වෙන්නෙ 18,446,744,073,709,551,615 යන සංඛ්‍යාවයි.

මේ දැක්වෙන තරම් ධාන්‍ය සංඛ්‍යාවක් ලබා දීමට නොහැකි බව සේවකයින් රජතුමාට දන්වා සිටිය. වැඩි දුරටත් සේවකයින් කියා සිටියේ සියලුම ගොඩබිම් වල හා සාගයර තියෙන තැන කඳු කඩා පස් අතුරා... මුළු පෘථිවියම එකම වගා භූමියක් කලද මෙතරම් ධාන්‍ය ප්‍රමාණයක් ලබා ගත හැකි වේදැයි සැක සහිත බවයි.

තවද විසල් ගබඩාවක මේ ධාන්‍ය ගොඩගසා සිටියහොත් එය අහස සිඹින තරම් දුරකට මේ ගබඩාවේ උස ඇතිවන බවයි.

අද වර්තමාන ලෝකයේ ගුණනය වීමේ ක්‍රමය භාවිතා කරනවා. ගුණන වීමේ අගයන් ගැන සොයා බලනවා. විශ්ලේෂණ තියෙනව.

උදා - පිරමීඩ ක්‍රම, පොන්සි සෙල්ලම, බැක්ටීරියා වර්ධනය වීම වගේම කොවිඩ් වෛරසය පැතිරීමේ/ ගුණනය වීම

ඒ වගේම බෞතික විද්‍යාව, ජීව විද්‍යාව, ආර්ථික විද්‍යාව වැනි විෂයන් තුල ගුණනය ගැන විමසන Exponential Growth නම් ඝාතීය වර්ධනය විමසා බලනවා.

 

මේ කතාවේ අවසන් සංඛ්‍යා පරාසය ගත්තොත් අද නවීන ලෝකේ පවා මෙය භාවිත වීම අඩු මට්ටමක තියෙන්නෙ. එදිනෙදා භාවිත නවීන ඩිජිටල් ඝනක යන්ත්‍රයක පවා සංඛ්‍යා 15කට එහා ගණනක් දක්වන්න සකස්කර නැහැ. (Googolplex සංකල්පයක් ලෙස ලෙස පවතී).

බිංදුව (අගය ශුන්‍ය) පවා ගණිතයට ඇතුලත් වෙන්නෙ ඉන්දියාවෙන්.

ඒ වගේම එකයි බිංදු එකසීය හතළිහක් ඇති සංඛ්‍යාවක් ගැන බුදු දහමේ දක්වා තිබෙනවා. (එක සහ ඊට පසු බිංදු 140ක්).

එදා මෙතරම් ගණිතමිනිත ක්‍රම, සංඛ්‍යා භාවිතාව තිබුණා/ දැනගෙන තිබුණා නම් ඒවා කුමක් සඳහා භාවිතා කරන්න ඇතිද?. මේ දැනුම තිබුණ අය අපට වඩා බුද්ධිමත් වෙන්නට ඇති නේද...? ශේෂා අංක 20කින් යුත් සංඛ්‍යාවේ සීමා මායිම් අවබෝධ කරගෙන සිටියේ කොහොමද?

අද නවීන විද්‍යාඥයින්, සමාජ විශ්ලේෂකයින්, පරිණාමය ගැන මත පළ කරන්නන්... මිනිසා පරිනාම ක්‍රියාවලියේ ඉදිරියට යමින් බුද්ධිමත්ව වර්ධනය වන බව කීවත් මට හිතෙන්නෙ අපි බුද්ධියෙන්, මානසික ශක්තියෙන් පිරිහෙමින් යන බවයි. ඒ සිතුවිල්ලට/මතයට මේ අතීත කතා සාක්ෂි දරනවා නෙවෙද. 

චෙස් ගැනයි, තවත් විදිහකට ලියවුනු ඉතිහාස කතාවයි ගැන.... කියවන්න මේකත්

Read More